در هفته بیستم بارداری علاوه بر لگد زدن، مشت زدن و چرخاندن دست به اطراف، کودک شما میتواند انگشت شست خود را بمکد – این باعث ایجاد رفلکس مکیدن او می‌شود که پس از تولد به خوردن شیر به او کمک میکند. ممکن است شروع به احساس حباب یا بال زدن در شکم خود کنید – این میتواند حرکت کودک شما در اطراف رحم باشد.
اتفاقات درون نوزادتان در هفته بیستم بارداری
نوزاد شما اکنون خودش را کاملاً نشان میدهد و وقتی که میخواهد حرکت کند یا بپیچد با پاها یا مشت‌هایش به شما ضربه می‌زند. این اتفاق ممکن است شب‌ها بیش از روزها اتفاق بیفتد. چون شب‌ها فضای بیشتری برای چرخیدن وجود دارد. خوش به حالتان قد او تقریباً ۲۵ سانتیمتر است و بیشتر شبیه به انسان شده است. ناحیه‌های ویژه ای در مغز او برای حواس پنچگانه شکل می‌یابد و لایه‌های مختلف پوست او اکنون در حال شکل گیری هستند. رشد مو و ناخن هم ادامه دارند.
در سونوگرافی میتوانید بلعیدن مایع آمنیوتیکی نوزادتان را ببینید این کار به تشکیل سیستم دستگاه گوارش او کمک میکند. بعضی از تحقیقات حدس می‌زنند که مایع آمنیوتیک مواد مغذی مورد نیاز را به او می‌رساند. اگرچه ریه‌های نوزادتان به اندازه ای شکل نگرفته اند که او را در خارج از رحم نجات دهند ولی ضربان قلب او قوی است و در ویزیت‌های پزشکی میتوانید ضربان قلب او را بشنوید.
بدنتان در هفته بیستم بارداری
رحم در حال رشد شما
رحم خود را مثل یک بادکنک کشی در نظر بگیرید که تا جایی که نیاز هست بزرگ می‌شود این ارگان ماهیچه ای در بالای مثانه و جلوی روده ی راست قرار دارد و توسط رباط‌های قوی در جایش نگه داشته می‌شود. کاملاً انعطاف پذیر است و میتواند پانصد برابر سایز حاملگی اش رشد کند. همچنین وزن آن میتواند از چند گرم به چندین کیلوگرم هم تغییر کند. وقتی حاملگی تمام شد رحم شما به سایز عادی خود باز می‌گردد.
درد رباط‌های گرد
اگر نمی‌دانستید که نوزادتان در جایی که رباط‌های گرد نام دارد جای داده شده است به زودی متوجه خواهید شد. اصولاً این رباط‌ها از هر طرف لگن به رحم وصل شده اند. وقتی رحم رشد میکند، رباط‌ها نیز باید همراه آن کشیده شوند. درد رباط‌های گرد در بین هفته‌های شانزدهم و بیستم کاملاً طبیعی است این درد خفیفی است که در ناحیه ی زیر شکم در یک طرف یا هر دو طرف ایجاد می‌شود و یا درد شدیدی است که تا کشاله ران ادامه می‌یابد. این درد طبیعی، گاهی شدید و آزار دهنده قسمتی از حاملگی است. اکثر خانم‌ها با استراحت کردن و بلند کردن پاهایشان و مصرف استامینوفن دردشان را تسکین می‌دهند. اگر دردتان شدید است میتوانید درون وان آب گرم بنشینید این درد معمولاً در هفته ی بیست و یکم رفع می‌شود.
تشدید شدن حس بویایی
حالا که در سه ماهه دوم حاملگیتان هستید حس بویاییتان شدیدتر از حالت اول می‌شود و ممکن است تا زایمان ادامه داشته باشد. همه ی خانم‌ها در دوران حاملگی حس بویاییشان قوی نمی‌شود. اگر اینگونه هستید نگران نشوید دیر یا زود بینیتان به حالت اول باز می‌گردد.
حاملگی‌های پر خطر در هفته بیستم بارداری
خیلی از حاملگی‌ها به عنوان حاملگی‌های بی خطر شناخته می‌شوند. حاملگی‌های سالمی‌که طبق روال طبیعی پیش می‌روند. اگر مادر یا نوزاد دچار مشکلات سلامتی شوند یا زایمان پر خطر و یا مشکلات قبل از حاملگی داشته باشند حاملگی از نوع پر خطر شناخته می‌شود.
چه کسی پر خطر است؟
اگر مادر از قبل دچار مشکلات پزشکی مثل دیابت یا «لوپوس» باشد. اگر در طول حاملگی مشکلاتی مثل پره کلامپسی زودرس یا پلاکنت پرویا داشته باشد. اگر نوزاد مشکلاتی مثل ناهنجاری‌های مادرزادی داشته باشد. اگر مادر بسیار چاق باشد و یا اگر تعداد نوزادها بیش از یک باشد، حاملگی از نوع پرخطر شناخته می‌شود. بعضی از پزشکان حاملگی‌هایی را که مادر بالای چهل سال دارد پرخطر می‌دانند ولی همه ی پزشکان بر این باور نیستند. بعضی‌ها معتقدند سلامتی و تناسب اندام بیش از سن مهم است. از نظر این دسته از پزشکان اگر شما ۴۲ ساله ولی دارای هیکل مناسب و سالم باشید، حاملگیتان بدون خطر و طبیعی تر از خانمی‌جوانتر با هیکلی نامناسب است.
احتیاط‌های لازم
اگر حاملگی تان از نوع پر خطر است باید به طور متفاوتی تحت کنترل باشید؛ یعنی آزمایش‌ها و ویزیت‌های پزشکی بیشتر و متعددتری انجام دهید در بعضی موارد ممکن است پزشکتان پیشنهاد کند که ورزش نکنید رژیم غذایی خود را تغییر دهید و یا برای بقای حاملگی از بعضی فعالیت‌ها خودداری کنید تا خطر صدمه به خود و نوزادتان کمتر شود.
پزشکتان ممکن است شما را به پزشک متخصص زنان و زایمان در زمینه حاملگی‌های پر خطر معرفی کند. و یا ممکن است خودتان مراجعه به این نوع پزشک را ترجیح دهید. پزشکان متخصص زنان و زایمان پزشکانی هستند که در زمینه ی اداره ی مشکلات حاملگی‌های پر خطر آموزش دیده اند. همچنین پزشک به شما توصیه خواهد کرد که زایمان خود را در بیمارستان انجام دهید تا در صورت بروز مشکل مداخله‌های لازم صورت گیرد. محل زندگی شما هم در گرفتن تصمیمات دخیل است. شهرهای بزرگتر امکانات بیشتری نسبت به شهرهای کوچکتر دارند.
همچنین میزان مشکلات در تصمیم گیری برای عملکردهای بعدی مهم هستند. اگر دوقلو دارید و همه چیز در حاملگیتان حالت طبیعی دارد در تصمیم گیری برای مکان تولد نوزادها راحت تر هستید. ولی اگر سه قلو دارید و حاملگیتان را با فشار خون بالا شروع کرده اید باید احتیاط‌های لازم را با کمک پزشکتان انجام دهید.
درباره خودتان در هفته بیستم بارداری
استرس مزمن
محققان دقیقاً نمی‌دانند که آیا استرس مزمن زیاد به نوزادتان صدمه می‌رساند یا نه با این حال دلایل مختلفی وجود دارند که موجب این باور می‌شوند که استرس در نوزاد تاثیر میگذارد. براساس بعضی از تحقیقات استرس بالا میتواند باعث زایمان زودرس و یا وزن پایین نوزاد هنگام تولد شود.
به چه کسی می‌توان گفت که استرس بالایی دارد؟
مثل زیبایی، استرس هم از چشم نمایان می‌شود. گاهی چیزی که باعث ایجاد استرس در شخص می‌شود، میتواند استرس‌های دیگر را احیا کند.
واکنش بدنتان وقتی اتفاقی میافتد که باعث ایجاد استرس در شما می‌شود بدنتان واکنش شدید فیزیکی نشان میدهد.
در اینجا به یک مثال اشاره می‌کنیم شما در کنار استخر روی صندلی راحتی دراز کشیده اید که ناگهان یک نوزاد داخل آب میافتد به سرعت و ناگهان تمام سیستم‌های بدن شما آماده ی مبارزه با این صحنه ی استرس زا می‌شوند. قلبتان شروع به تپیدن میکند. گردش خون در ماهیچه‌هایتان بیشتر می‌شود و هورمون‌های استرس به سرعت در جریان خون راه پیدا میکنند. سیستم ایمنی و گوارش موقتاً از کار میافتد و مغز شما به حالت زنگ خطر در می‌آید. ممکن است اکنون قدرت پریدن در آب و نجات نوزاد را داشته باشید.
بعد از اینکه نوزاد را به مادرش که ترسیده است تحویل دادید به صندلی خود باز میگردید دراز میکشید و به مرور زمان به حالت طبیعی و غیر هیجانی خود باز میگردید. با این حال اگر شما فردی هستید که استرس مزمن دارید احتمالاً بدنتان به همان حالت زنگ خطر باقی می‌ماند تپش قلب سرعت جریان خون گرفتگی عضلات، تنفس‌های مکرر و هورمون‌های بدن شما همه به حالت استرس باقی می‌مانند سیستم ایمنی بدن شما فرو میخوابد و با حالت جنگ موافقت میکند. فشار خون بالا و افزایش کلسترول به رگ‌های خونی شما صدمه می‌زند.
محافظت از بدنتان
در حالی که محققان به دنبال جواب هستند خانمهای حامله باید از موقعیتها و افراد استرس زا تا جای ممکن دوری کنند خواب کافی خوردن غذاهای سالم ورزشهای منظم گذراندن زمان با دوستان و خانواده انجام یوگا و دیگر ورزشهای آرامش بخش میتواند به کاهش استرس و ایجاد آرامش کمک کند.
کنار آمدن با افراد فضول و کنجکاو
یکی از عادتهای سالمی‌که میتوانید در دوران حاملگی ایجاد کنید توانایی برای گفتن «نه» است. این کار وقتی نوزادتان به دنیا آمد هم برایتان کارساز خواهد بود نه نمیتوانید نوزادم را در آغوش بگیرید «چون سرما خورده اید» «نه نمیتوانم تا چهار هفته بعد از تولد نوزادم در کارهای پیکنیک به شما کمک کنم»، «نه سر نوزادم فرم خنده داری ندارد» همینگونه پیش بروید.
گفتن نه را به ،دوستان فامیل و یا همسایه‌هایتان تمرین کنید تا بتوانید سؤال‌هایی را که نمی‌خواهید جواب ندهید مشکلی نیست اگر بگویید نه هنوز تصمیم نگرفته ام که سر کار بروم یا نه، «نه ما در مورد اسم بچه تصمیمی‌نگرفته ایم»، «نه نمیتوانید به شکمم دست بزنید.»
شما این حق را دارید که تصمیم بگیرید چه اطلاعاتی را در اختیار دیگران بگذارید و چه اطلاعاتی را در درون خودتان نگه دارید و همچنین موظف نیستید به دیگران توضیح طولانی راجع به علت نه گفتنتان بدهید برای مثال اسم نوزادتان اگر میخواهید به همه بگویید که برای نوزادتان چه اسمی‌را انتخاب کرده اید مشکلی نیست ولی اگر دوست ندارید این کار را بکنید و یا دوست ندارید درباره ی جواب آزمایش‌ها مشکلات سلامتی جنسیت نوزاد یا مقدار اضافه وزنی که دارید به کسی چیزی بگویید نگویید.
رژیم غذایی و ورزش در هفته بیستم بارداری
مانی که مشکلات سوءهاضمه شدیدتر می‌شود (ترش کردن معده)
هرچه از حاملگیتان میگذرد مشکلات ترش کردن معده بیشتر می‌شود. آنتی اسیدها در طول حاملگی سالم و بیخطر هستند ولی با این حال باید از بیکربنات سدیم به خاطر میزان سدیم بالایش خودداری کرد. اگر سوزش و ترشی معده علی رغم رعایت رژیم غذایی، اصلاح عادات خواب و آنتی اسیدها ادامه پیدا کرد ممکن است پزشکتان درمان‌های دیگری را توصیه کند.
ویتامین‌های گروه B بهترین دوست شما هستند
هشت نوع ویتامین B وجود دارد که معمولاً به آنها خانواده B می‌گویند. فولیک اسید ستاره ی بزرگ این خانواده است. چون از ناهنجاری‌های لوله ی عصبی جلوگیری میکند. ولی هفت تای دیگر هم ضروری هستند. آنها کمک میکنند بدن از انرژی و مواد مغذی به خوبی استفاده کند بهترین راه کسب مواد مقوی غذا است. از جدول زیر استفاده کنید تا بدانید ویتامین B مورد نیاز خود را از چه طریقی میتوانید تأمین کنید.
غذاهایی که ویتامین B زیادی دارند
| غذا | ویتامین |
| بعضی از گوشت‌های کم چرب مثل: کبد و ران، گندم، لوبیای خشک | B1 |
| شیر، ماست، تخم مرغ، گوشت، مرغ | B2 |
| بوقلمون، ماهی، آجیل، نخود فرنگی، لوبیا خشک (مخصوصاً سیاه) | B3 |
| سالمون، مرغ، ماست، سیب زمینی شیرین، شیر، ذرت، تخم مرغ | B5 |
| مرغ، کره بادام زمینی، سویا | B6 |
| گندم، بروکلی، آب پرتقال، اسفناج | فولیک اسید B9 |
| سالمون، تخم مرغ، لبنیات | B12 |
| زرده تخم مرغ، آجیل، بادام زمینی، حبوبات | B7 |
سؤال‌های معمول در هفته بیستم بارداری
چگونه می‌توانم احساساتی را که در اثر داشتن حاملگی پر خطر دارم کنترل کنم؟
میزان سازگاری شما بسته به خطر دارد بعضی از توصیه‌ها عبارتند از:
- به خودتان آموزش دهید هرچه بیشتر درباره ی مشکل بدانید، میتوانید خطر را کم کنید و اینکه بدانید چه تغییراتی را باید در زندگیتان انجام بدهید بهتر است. میتوانید از بعضی کتاب‌ها و مقالات شروع کنید.
- سؤال بپرسید. اکنون وقت آن رسیده است که سؤال بپرسید تا پزشکتان پاسخ دهد. حتی اگر سؤال‌هایتان به نظر مسخره می‌آید آنها را بپرسید.
- کمک بگیرید. میتوانید از خانواده دوستان همسایه و هر کسی کمک بگیرید. مردم دوست دارند کمک کنند ولی اگر ندانند که به کمک نیاز دارید نمی‌توانند این کار را بکنند.
- عضو یک گروه حمایت کننده شوید. مردم و گروه‌های اینترنتی آنلاین روش خوبی برای کسب اطلاعات و عدم احساس تنهایی هستند.
- از یک روان شناس کمک بگیرید. گاهی اوقات صحبت کردن با یک روانشناس و در میان گذاشتن احساسات و عواطف میتواند کمک خوبی باشد.
سونوگرافی نشان میدهد که بیش از یک نوزاد دارم چه کنم؟
عجله نکنید و از هر وسیله ای که می‌خرید جفت نگیرید. هنوز برای جواب قطعی زود است زیرا:
سونوگرافی هفته ی ششم حتی اگر سونوگرافی وجود بچه‌های دوقلو را نشان میدهد هنوز برای تصمیم گیری زود است. به عبارت دیگر ممکن است یک یا بیشتر نوزادان به خاطر ناهنجاری‌های ژنتیکی یا رسیدن بیشتر مواد مغذی به نوازد دیگر، از بین بروند. واقعیت این است که خیلی از این چندقلویی‌ها به مرحله ی تولد نمیرسند.
از آنجا که خیلی از این چند قلویی‌ها در ماه‌های اول حاملگی از بین می‌روند؛ یعنی قبل از اینکه سونوگرافی انجام دهید. خانم‌ها نمی‌دانند که بچه شان چند قلو بوده است. اگر اولین سونوگرافی خود را در هفته ی بیستم انجام بدهید ممکن است تنها یک بچه ببینید و هرگز ندانید که دو یا سه بچه داشته اید.
سونوگرافی در هفته ی دوازدهم. اگر سونوگرافی در هفته ی دوازدهم نشان دهد که نوزادتان چندقلو است احتمال زیادی وجود دارد که زنده بمانند ولی هنوز خطر کاملاً رفع نشده است. شما واقعاً نمیتوانید قبل از هفته هجدهم روی دوقلو یا سه قلو بودن نوزادتان حساب باز کنید بعد از آن احتمال زنده ماندن نوزادتان بیشتر است.
مراحل بعدی. فهمیدن اینکه بیش از یک بچه دارید میتواند باعث شوک زیادی شود. مخصوصاً زمانی که در خانواده تان دوقلو نباشد و یا سنتان پایین باشد. چند قلویی در سن‌های بالا شایع تر است. چند قلویی میتواند مشکلات حاملگی را بیشتر کند برای مثال چندقلوها بیشتر در معرض زایمان زودرس هستند. فکر اینکه دو یا سه بچه دارید میتواند جالب باشد و این واقعیت که باید همزمان از دو یا هر سه ی آنها مراقبت کنید جالب تر است.
پزشکتان در مواردی که باید رعایت کنید بیشتر به شما توضیح خواهد داد. مثل مقدار وزنی که میتوانید داشته باشید رژیم غذایی و ورزشی که می‌کنید. علاوه بر کمک‌های احساسی که میتوانید از پزشکتان دریافت کنید، اکثر خانم‌ها با حرف زدن با مادرهایی که چندقلو دارند آرام می‌شوند. مادران و دوستانی را پیدا کنید که چندقلو دارند و از آنها بخواهید تجربیات خود را در اختیارتان بگذارند. همچنین میتوانید عضو انجمن مادران چندقلوها شوید.
همسرتان چگونه میتواند با نوزاد در ارتباط باشد
بیچاره پدرها با تمام اتفاق‌هایی که در شکم مادر میافتد پدر احساس تردشدگی میکند. شما میتوانید با روش‌های زیر کاری کنید که پدر نوزادتان در زندگی نوزادتان مسئولیتی داشته باشد.
میتوانید از او بخواهید تا با شما به قرارهای پزشکیتان بیاید. میتوانید به او کتابی درباره ی پدر بودن بدهید تا وقتی شما در اتاق معاینه هستید او آن را مطالعه کند. به او نقشی اصلی در حاملگیتان بدهید. او نباید در جایگاهی بعد از مادر، خواهر و یا دوستتان قرار بگیرد.
با او درباره ی پدر خودش صحبت کنید. از او بخواهید به پدر خودش فکر کند و ببیند از چه لحاظ‌هایی باید با او متفاوت باشد.
او را تشویق کنید تا شکمتان را لمس کند. بعضی از والدین این کار را نمی‌کنند دستش را بگیرید و روی شکمتان بگذارید.
زمانی را که نوزادتان حرکت میکند به همسرتان اختصاص دهید. اکثر نوزادان در پایان روز و وقتی شما دراز میکشید، تحرکشان زیاد می‌شود. نیم ساعت قبل از خواب با همسرتان وقت بگذارید تا بتواند لگدها و مشت‌های نوزادتان را حس کند. شما از درون همسرتان از بیرون.
از او بخواهید نزدیک شود و برای نوزادتان آهنگ و شعر بخواند. تحقیقات نشان می‌دهند نوزادانی که تازه به دنیا آمده اند صداهای آشنا را تشخیص می‌دهند.
وظایفی را بر عهده اش قرار دهید. مثلاً از همسرتان بخواهید لیستی از آهنگ‌های مورد علاقه تان را که ممکن است بخواهید در هنگام زایمان گوش دهید ضبط کند.
[…] خود جفت نیز بزرگ می‌شود. برای مثال وزن جفت در طول هفته‌ی بیستم حاملگی تقریباً ۱۷۰ گرم است ولی اکنون ۴۲۰ گرم وزن […]
[…] که بعد از هفته‌ی بیستم حاملگی در رحم مادر و یا هنگام زایمان می‌میرند، جنین مرده نام […]