در هفته سیزدهم بارداری جنین شما حدود ۷.۴ سانتی متر طول دارد که به اندازه یک هلو می‌شود. تخمدان‌ها یا بیضه‌های کودک شما به طور کامل در داخل رشد کرده‌اند و تغییرات نهایی در خارج انجام می‌شود. جنین شما در این هفته در حال حرکت است. در ابتدا حرکات بسیار تند و تصادفی هستند اما بعداً حرکات به صورت اختیاری خواهند بود.
اتفاقات درون نوزادتان در هفته سیزدهم بارداری
در هفته سیزدهم نوزاد شما به سرعت رشد می‌کند. ارگان‌های او کاملاً شکل گرفته‌اند و در این سه ماه از حاملگی کاملاً بالغ شده و برای زندگی بعد از تولد آماده می‌شود. شما همچنان اکسیژن مورد نیازش را از طریق جریان خونتان تأمین می‌کنید، ولی نوزادتان از شش‌هایش استفاده خواهد کرد و ماهیچه‌های قفسه‌ی سینه‌ی خود را به کار می‌اندازد. کلیه‌های نوزادتان هم تقریباً کمی فعالیت می‌کنند و ادرار جنین هم در مایع آمنیوتیک وجود دارد. جفت هم در کنار نوزاد مشغول به کار است و هورمون‌ها و سلول‌های قرمز خون را تولید می‌کند.
صورت نوزادتان بیشتر حالت ضد آب می‌گیرد. ضربان قلب او آرام‌تر می‌شود، ولی آنقدر قوی است که می‌توانید در معاینات پزشکی صدای آن را بشنوید. مغز او به رشد خود ادامه می‌دهد. در حقیقت همه چیز در این سه ماه به سرعت رشد می‌کنند و نوزادتان در پایان سه ماهه دوم حاملگی دو برابر می‌شود.
بدنتان در هفته سیزدهم بارداری
مراقبت‌های دندانی در هفته سیزدهم بارداری
وقتی که کارهای جذاب دیگری در دوران حاملگی وجود دارد چه کسی به دندانپزشک می‌رود؟ شاید مراجعه به دندانپزشک کار خوش آیندی نباشد، ولی توجه و مراقبت از بهداشت دهان و دندان کاری مربوط به بدن است. حاملگی بر دندان‌ها و لثه‌هایتان هم تأثیر می‌گذارد. با مراقبت از دهان و دندان در این دوره که هورمون‌ها نامنظم هستند، می‌توانید سلامت خود و بدنتان را تضمین کنید. حاملگی حتی روی دهانتان تأثیر می‌گذارد. در دوران حاملگی شما غذای بیشتری می‌خورید و هورمون‌های دردسر زای حاملگی باعث می‌شوند که بافت لثه‌ی شما متورم نرم‌تر و حساس‌تر شود.
این عوامل باعث می‌شوند که شما بیشتر در معرض التهاب و خونریزی لثه قرار بگیرید، یعنی همان شرایطی که حساسیت ورم و آماس حاملگی نام دارند .بیش از نیمی از خانم‌های حامله این مشکلات را دارند. ژینژرویت حاملگی به علت جرم بی رنگ و چسبنده‌ای ایجاد می‌شود که روی دندان تشکیل شده و باعث پوسیدگی آن می‌شود.
در دوران حاملگی برای جلوگیری از ایجاد جرم دندان مرتب مسواک زده و از نخ دندان استفاده کنید. از مسواک نرم یا برقی استفاده کنید تا جرم دندان از بین برود و خونریزی کمی ایجاد شود. حداقل روزانه دو بار دهانتان را با دهان شویه‌های ضد عفونی کننده بشویید. به علاوه غذاهایی که کلسیم و ویتامین C زیادی دارند را در رژیم غذایی خود جای دهید.
خطرهای بیماری ریشه‌ی دندانی
در طول معاینه‌ی پزشکی، دندانپزشک وجود خطر احتمالی بیماری‌های دندانی را در شما بررسی می‌کند. همچون عفونت جدى لثه که می‌تواند فیبرها و استخوان‌هایی که دندان را نگه می‌دارند، در جای خود تخریب کند. مادرانی که در طول حاملگی دچار بیماری دندانی می‌شوند هفت برابر مادران دیگر در معرض خطر داشتن نوزاد کوچک و زودرس هستند. تولدهای زودهنگام می‌توانند به خاطر میزان هورمون پروستاگلندین (Prostaglandin) باشند که در باکتری‌های دهانی یافت می‌شود و مسئول تحریک زایمان زودرس هستند.
اگر دندانپزشک بیماری ریشه‌ی دندان را در شما تشخیص داد، ممکن است از روش‌های درمانی ساده، مثل جرم‌گیری و درمان ریشه استفاده کند که جرم دندان‌ها را تمیز کرده و ریشه‌ی دندان را صاف و هموار می‌کند تا توکسین‌های (Toxin) باکتری‌ها از ریشه خارج شوند. این مراحل درمانی باعث می‌شوند خطر احتمال زایمان زودرس کمتر شود و تورم لثه و حساسیت نداشته باشید. در هفته سیزدهم حاملگی جرم‌گیری و یا بی حسی موضعی دندان و لثه بلامانع و بی خطر است. ولی بهتر است دندانپزشک را از شرایط خود مطلع سازید، تا در صورت نیاز پیشگیری‌های لازم را به کار گیرد.
سلامت دندان‌های شما دندان‌های نوزادتان را هم تحت تأثیر قرار می‌دهد. حدوداً بین ماه‌های سوم و ششم حاملگی دندان‌های نوزادتان در زیر لثه‌ها شروع به شکل گیری می‌کنند. کاملاً ضروری است غذاهایی بخورید که مقدار مناسبی پروتئین، کلسیم، فسفر و ویتامین A ،C و D داشته باشند چرا که برای محکم شدن دندان‌های نوزادتان لازم است. فلوراید یک ماده‌ی مغذی ضروری است و برای اینکه دندان‌های نوزادتان قوی باشند، باید در رژیم غذایی خود داشته باشید. عادت‌های بهداشتی و دندانی از دندان‌های نوزادتان هم مثل دندان‌های شما محافظت می‌کند. نوزادان با باکتری‌هایی که باعث پوسیدگی دندان می‌شوند به دنیا می‌آیند. تحقیقات ثابت کرده‌اند که مادران بیشترین نقش را در انتقال باکتری‌هایی که جرم می‌سازند به نوزادان خود دارند.
درباره‌ی خودتان در هفته سیزدهم بارداری
خسته شدن از نصیحت‌ها و پیشنهادهای دیگران
بالاخره وقت در میان گذاشتن اخبار حاملگی تان با دوستان و فامیل فرا رسیده است. ولی متأسفانه واقعیت این است که تنها چیزی که شاید فکرش را نکرده باشید، این است که حالا همه می‌دانند شما حامله هستید و تمام دوستان و آشنایان، پیشنهادها، توصیه‌ها و نصیحت‌های زیادی می‌کنند. اکنون که شکمتان نشان می‌دهد که حامله هستید، همه دوست دارند حاملگی شما را کنترل کنند.
نصیحت کردن و پیشنهاد کردن توصیه‌هایی برای شما راهی است که دیگران می‌خواهند از طریق آن با شما ارتباط برقرار کنند، چون معمولاً شما تجربیات شخصی آنها را از حاملگیشان یادآوری می‌کنید. اگرچه نیت این افراد خوب است ولی ممکن است شما را خسته و نگران کنند.
پیش گرفتن خرافات بر علم
متأسفانه اکثر توصیه‌هایی که درباره حاملگی می‌شنوید براساس خرافات، اطلاعات غلط، افسانه‌ها و یا حاملگی‌های متفاوت از حاملگی شما هستند. ممکن است بگویند باید زیاد هویج بخورید تا دید نوزادتان خوب باشد و یا حتماً دارید چون غذاهای ترش می‌خورید شاید به شما درمان‌های خانگی و یا خرافاتی پیشنهاد شود. بعضی از این توصیه‌ها می‌توانند مضر باشند، مخصوصاً اگر تاوان سختی داشته باشند. ممکن است مادر شما با تصمیمتان برای رفتن به سر کار مخالفت کند یا دوستانتان شما را متقاعد کنند که همانند زن همسایه باید هنگام زایمان تزریق نخاعی داشته باشید و یا می‌توانید قبل از زایمان جنس نوزادتان را بفهمید.
این توصیه‌ها و پیشنهادها به این معنا نیستند که باید از آنها استفاده کنید. می‌توانید با یک لبخند مؤدبانه از روی آنها بگذرید و یا اگر بر اساس نظرها و اعتقادات خودتان بودند، به آنها عمل کنید. می‌توانید بگویید: «من و همسرم تصمیم گرفته‌ایم به نوزادمان شیر مادر بدهیم و یا پزشک من می‌گوید بهتر است برای آزمایش‌های قبل از زایمان سونوگرافی انجام شود.» به یاد داشته باشید که اگر کسی توصیه‌ای کرد که به نظر شما غیر منطقی آمد، حتماً پس غیر منطقی است؛ ولی اگر شک کردید، می‌توانید از پزشک زنان و زایمان راهنمایی بگیرید.
تقسیم کردن کارهای خانه
ما ظرف‌ها و لباس‌های چرک را شسته‌اید و به گلدان‌ها آب داده‌اید. در حالی که زمانی که شما کار می‌کردید همسرتان مشغول بازی کامپیوتری بوده است. اگر فکر می‌کنید اکثر کارهای خانه بر عهده‌ی شما است، در حالی که هر دوی شما کار می‌کنید، پس حتماً اینگونه است. این به خاطر اینکه شما حامله هستید تغییر نخواهد کرد. در حقیقت اگر می‌خواهید در دوران حاملگی و بعد از زایمان بیرون کار نکنید و یا ساعت‌های کاری خود را کمتر کنید، مطمئن باشید که همسرتان بیشتر از شما انتظار خواهد داشت که کارهای خانه را انجام دهید.
تحقیقات نشان داده‌اند که حتی در خانواده‌هایی که زن‌ها و همسرانشان تمام وقت کار می‌کنند، خانم‌ها مسئولیت بیشتری در خانه دارند. وقتی هم که بچه دار می‌شوند، خانم‌ها بیشتر وظایف کودک را بر عهده می‌گیرند.
شوهرهای همراه
حالا وقت آن رسیده است که مسئولیت‌های خانه را به طرز عادلانه‌ای تقسیم کنید. اگر قسمت عمده‌ی تمیز کردن و شستشو را به عهده دارید لیستی از کارهای خانه تهیه کنید و همانند یک کار گروهی وظایف را بین خود و همسرتان تقسیم کنید. زمان‌هایی که همسرتان وظایف خود را در کارهای منزل انجام می‌دهد از نحوه‌ی انجام کارهایش انتقاد نکنید، در این صورت ممکن است تسلیم شود و کاری انجام ندهد. می‌توانید بعضی کارها را نوبتی انجام دهید (مثل تمیز کردن حمام) اگر همسرتان گفت: «تو بهتر از من کارها را انجام می‌دهی» یا «نمی‌توانم صابون لباس را پیدا کنم» فقط او را تشویق به کار کنید و به سؤال‌هایش پاسخ دهید. برای کمک به او وظیفه‌ی او را انجام ندهید، چون دوباره به سر جای اولتان باز می‌گردید.
اگر کاری هست که هر دویتان از انجام آن بیزارید، مثل اتو کشیدن یا تمیز کردن حمام، می‌توانید از کسی بخواهید این‌ها را انجام دهد. ارزشش را دارد که برای حفظ زندگی مشترکتان کمی پول اضافی خرج کنید، مخصوصاً حالا که هر دویتان نوزادی در راه دارید و در قبالش مسئولیت‌هایی دارید. اگر از همین حالا در کارهای خانه به توافق برسید، بعد از به دنیا آمدن نوزادتان هم می‌توانید در مسئولیت‌هایش دوباره به توافق برسید.
رژیم غذایی و ورزش در هفته سیزدهم بارداری
بررسی برچسب مواد غذایی
خواندن برچسب‌های مواد غذایی ممکن است به اندازه‌ی خواندن یک مطلب جالب در مجله نباشد. ولی می‌تواند در انتخاب نوع غذای مصرفی کمک بزرگی باشد. این قسمت از مواد غذایی مفیدترین اطلاعات را درباره‌ی آنها می‌دهد.
کالری
شمردن هر کالری مصرفی ضروری نیست، ولی بهتر است درباره‌ی مقدار کالری غذاهایی که مصرف می‌کنید، اطلاعاتی داشته باشید تا بیشتر یا کمتر از حد لازم کالری مصرف نکنید.
مقدار غذا
معمولاً مقدار غذا کمتر از حدی است که انتظار دارید. برای مثال یک کاسه برشتوک معمولاً دو وعده‌ی غذایی است.
شکر
میزان شکری که در برچسب غذاها نوشته شده است، همان شکری است که در غذا موجود است. مثل لاکتوس (Lactose) در شیر و فروکتوس (Fructose) در میوه و….. گول برچسب‌هایی مثل فاقد شکر را نخورید، چون ممکن است شکر طبیعی داشته باشد.
برای مثال آب سیب صد در صد طبیعی هیچ شکر اضافی ندارد، ولی به خاطر میزان بالای شکر طبیعی که در خود دارد، می‌تواند قند خون را افزایش دهد. مهم نیست شکر از کجا بیاید، عکس العمل بدنتان یکسان خواهد بود.
فیبر روزانه
۳۵-۲۵ گرم فیبر را در رژیم غذایی خود جای دهید.
ویتامین‌ها
در برچسب غذاها، ویتامین‌های موجود و درصد ارزش غذایی آنها یافت می‌شود. از این قسمت برچسب‌ها حتماً استفاده کنید، چون در دوران حاملگی میزان نیاز شما به ویتامین‌ها بیشتر از همیشه است. تمام ویتامین‌ها مهم و ضروری هستند، ولی ویتامین‌های A، انواع ویتامین B (B12، B6، فولیک اسید، بیوتین، B5 و …) ویتامین C و D بیشتر از باقی ویتامین‌ها اهمیت دارند.
مواد معدنی
در برچسب غذاها، مواد معدنی موجود همراه با درصد ارزش غذایی آنها یافت می‌شود. غذاهایی که کلسیم، روی و منیزیم بیشتری دارند را در اولویت قرار دهید.
سدیم
اگر بفهمید که چقدر سدیم (نمک) در غذاهایی که می‌خورید وجود دارد، تعجب خواهید کرد. شاید انتظار دارید که سدیم زیادی در چوب شور یا چیپس وجود داشته باشد (تقریباً ۲۱۰ تا ۲۵۰ گرم در هر پاکت بسته به نوع آن). ولی جالب است بدانید که میزان سدیم یک فنجان شیر چرب بیشتر از چوب شور است (۴۷۵ میلی گرم). البته منظور این نیست که باید به جای خوردن شیر در صبحانه چوب شور بخورید، منظور این است که باید برچسب مواد غذایی را قبل از مصرف بررسی کنید.
در دوران حاملگی نیازی نیست که مصرف سدیم خود را محدود کنید. ولی اگر قبل از حاملگی فشار خون بالا داشتید و ورم کرده‌اید، بهتر است نمک را در حد متوسط و کنترل شده‌ای مصرف کنید.
کافئین و الکل
نوشیدن الکل و مصرف بیش از حد کافئین در سه ماهه اول حاملگی که ارگان‌های اصلی نوزاد شکل می‌گیرند و احتمال سقط جنین بالا است، خطرناک هستند. ولی وقتی که این مرحله‌ی خطرناک را رد کردید نیز شروع به مصرف بیش از حد آنها نکنید. مصرف الکل در کل طول حاملگی ممنوع است. چون الکل از طریق جفت به نوزادتان می‌رسد. تحقیقات فعلاً مشخص نکرده‌اند که الکل به جنین چه ضرری می‌رساند، بنابراین بهتر است کلا از نوشیدن الکل خودداری کنید. همچنین سعی کنید میزان مصرف کافئین خود را به روزانه سیصد میلی گرم محدود کنید. (یک یا دو فنجان قهوه).
ورزش در هفته سیزدهم بارداری
اگر خیلی خوش شانس باشید، در طول سه ماهه اول حاملگی ورزش‌های خود را مرتب انجام داده‌اید. خیلی از خانم‌ها زیاد خوش شانس نیستند. خستگی و حالت تهوع‌های روزانه خیلی از خانم‌ها را اذیت می‌کند.
اگر در طول سه ماهه اول حاملگیتان زیاد ورزش نکرده‌اید، نگران نباشید می‌توانید حالا شروع کنید (با رعایت توصیه‌های پزشکتان). پیاده روی بهترین ورزش برای خانم‌های حامله است، مخصوصاً برای آن دسته از خانم‌هایی که قبل از این ورزش نمی‌کردند. اگر قبل از حاملگی اهل ورزش‌هایی مثل شنا ژیمناستیک یا دویدن بوده‌اید، اکنون باید کمی از شدت فعالیت خود بکاهید. به بدن خود گوش دهید و اگر احساس می‌کنید بدنتان با ورزش‌های سبک راحت‌تر است، این کار را یکنید. ممکن است اکنون با انجام فعالیت‌هایی که سابق انجام می‌دادید احساس تنگی نفس کنید.
سؤال‌های معمول در هفته سیزدهم بارداری
سه سال پیش در حاملگی سابقم تمام مدت حالم بد بود و زایمان به شدت دردناکی داشتم آیا این حاملگی هم مثل قبل خواهد بود؟
نه کاملاً. معمولاً به ندرت حاملگی‌ها و یا زایمان‌ها در یک فرد مشابه هم می‌شوند. ممکن است در حاملگی سابق خود خیلی اذیت شده باشید، ولی حالا حالت تهوع کمتری داشته باشید. از طرف دیگر ممکن است در حاملگی اولتان تنها هشت هفته‌ی اول احساس خستگی می‌کردید، ولی اکنون این احساس خستگی طولانی‌تر و بیشتر باشد.
احتمالاً اکثر تفاوت‌هایی که خانم‌ها بین حاملگی‌های خود گزارش می‌کنند در مورد زودتر احساس کردن حرکت‌های نوزاد است. در حاملگی اول، مادر ممکن است حرکت‌های نوزاد خود را تقریباً در هفته‌های بیستم احساس کند، ولی مادران با تجربه‌تر حرکت‌های نوزاد را در هفته‌ی شانزدهم احساس می‌کنند. این مسئله به این دلیل نیست که حاملگی‌های دوم و سوم قوی‌تر هستند، بلکه خانم‌ها در حاملگی‌های بعدی خود حرکات نوزاد را تشخیص می‌دهند.
همچنین حاملگی‌های بعدی خود را زودتر نشان می‌دهند، چون ماهیچه‌های شکمی قبلاً کشیده شده‌اند. ولی جنبه‌ی مثبت حاملگی‌های بعدی این است که دیگر از سوء هاضمه‌ی دوران حاملگی رنج نمی‌برید و کمتر نیاز به دستشویی پیدا خواهید کرد.
ممکن است کمردرد شما مخصوصاً زمانی که بچه‌های کوچکتر برای بلند کردن، در آغوش گرفتن داشته باشید تشدید شود. به بچه‌های دیگر خود یاد دهید که بیشتر روی پای خودشان بایستند. برای مثال، کودکتان می‌تواند خودش روی ماشین اسباب بازی بنشیند. اگر کودکتان دوست دارد در آغوشتان بنشیند، ابتدا بنشینید تا او بتواند به آغوشتان بیاید. همچنین می‌توانید از شکم بندهای طبی برای جلوگیری از کمردرد استفاده کنید.
درباره‌ی نحوه‌ی زایمان هم باید گفت که احتمالاً هیچ چیز در طبیعت به اندازه‌ی تصمیم نوزاد برای تغییر حالت خود غیر قابل پیش بینی نیست. در حالت کلی زایمان‌های بعدی راحت‌تر و سریع‌تر از زایمان اول هستند، چون این بار بدنتان می‌داند چه کار کند و انعطاف پذیری دهانه‌ی رحمتان بیشتر است و هنگام تولد نوزاد حرکات دهانه رحم سریع‌تر است.
آیا می‌توانم محیط کار یا زندگیم را رنگ کنم؟
تا زمانی که مراقب باشید بله. اکثر رنگ‌هایی که دارای لاتکس هستند و مواد مضری مثل سرب و جیوه ندارند، خطری ندارند و می‌توانید با خیال راحت از آنها استفاده کنید. ولی استفاده‌ی مدام و یکنواخت از برس نقاشی می‌تواند کمرتان را به فشار بیندازد بنابراین از همسرتان بخواهید با شما همکاری کند. همچنین موقع رنگ کردن، پنجره را باز کنید تا بوی رنگ بیرون برود. از نردبان و چهارپایه‌ها دوری کنید، برای اینکه در حاملگی حفظ تعادل مشکل می‌شود و خطر افتادن زیاد می‌شود. از رنگ‌های روغنی که حاوی مواد حلال هستند دوری کنید. استفاده‌ی هرگونه مواد رقیق کننده و از بین برنده‌ی رنگ غیرمجاز است، چون اکثر آنها به شدت سمی هستند.
بدون دیدگاه