در هفته هجدهم بارداری جنین شما از سر تا پایین حدود ۱۴.۲ سانتی متر طول دارد. این اندازه تقریباً به اندازه یک فلفل دلمهای است. رفلکس شنوایی، احساس، بلع و مکیدن کودک شما در این هفته در حال رشد است. او در این هفته زیادتر از قبل به اطراف خود میچرخد و دستها و پاهای خود را حرکت میدهد.
اتفاقات درون نوزادتان در هفته هجدهم بارداری
اگر در این هفته سونوگرافی انجام دهید احتمالاً نوزادتان را در حال مکیدن انگشت شصتش میببینید و یا طوری اخم میکند که انگار میگوید: «باز هم آمدی؟».
اثر انگشت او تقریباً تشکیل شده و قلب او کاملاً شکل گرفته، بنابراین میتوانید توسط سونوگرافی ساختارهای مختلفش را ببینید. حواس او هم به سرعت بالغ میشوند. نوزاد شما بیش از نیازش پرز چشایی روی زبانش دارد. او میتواند از گوشهایش استفاده کند. مسیر استخوانهای گوش درونی از انتهای عصب گوش به مغز او به اندازهای شکل یافته که اگر نوزادتان صدایی بشنود ممکن است بترسد. او همچنین میتواند صداهایی مثل ضربان قلب و جریان خون را از بند ناف بشنود. اگر در رحمتان لامپ بود، میتوانست آن را هم شناسایی کند.
از آنجا که ارگانهای درونی مثل کبد و قلب به سرعت رشد میکنند، او بیشتر از قبل صاف مینشیند تا جا برای آنها باز شود. اکنون دویست استخوان دارد که در حال محکم شدن هستند، ولی بعضی از آنها بعداً جوش میخورند. اسکلت یک انسان بالغ تنها ۲۰۶ استخوان دارد.
نوزاد شما به اندازه ی جفتش است که هنوز منبع اصلی او برای تهیه ی غذا و اکسیژن است. جفت همچنین سیستم دفع مواد زاید است و مواد زاید نوزاد را به جریان خون شما وارد میکند و خون شما در کلیه و کبد تصفیه میشود.
بدنتان در هفته هجدهم بارداری
گرفتگی پا در دوران بارداری
گاهی کوچکترین و ناچیزترین بیماریها باعث اذیت فراوان میشوند. گرفتگی و کرخت شدن پاها یکی از این موارد است. این گرفتگیها معمولاً در قسمت پایینی پاها و اغلب شبها اتفاق میافتند. این حالت دردناک است و میتواند خواب را مختل کند. ممکن است شنیده باشید که گرفتگی پا در اثر مصرف پتاسیم کم و یا فسفر زیاد در غذا است ولی تمام اینها خرافات هستند.
حقیقت این است که پزشکها علت اصلی گرفتگی پا را نمیدانند، ولی احتمالاً به سیستم گردش خون مربوط میشود که هنگام استراحت کند میشود. بهترین درمان برای آن این است که پابرهنه روی سنگ یا سطح سرد بایستید و پنجه ی پا را بلند کنید این کار باعث کشیدن ساق پا میشود و اغلب احساس آرامش میدهد. ورزشهای روزانه نیز کمک خوبی هستند.
به ندرت درد پا نشانه ی لخته خون است. اگر درد پای شما شدیدتر شد و اگر در پاهایتان احساس تورم داشتید، فوراً با پزشک متخصص زنان و زایمان تماس بگیرید.
غدههای سینه در دوران بارداری
متأسفانه حامله بودن شما را از سرطان سینه محافظت نمیکند. گرچه سرطان سینه در خانمهای مسن نسبت به خانمهای شیرده شایع تر است، ولی در کل خانمها در دهه ی بیستم و سی ام زندگیشان در معرض خطر هستند. خیلی از خانمها خودشان با پیدا کردن غده سرطانی در سینه متوجه سرطان میشوند. اگر قبل از حاملگی هر ماه خودتان سینههایتان را معاینه میکردید، با لمس کردن سینهها به این کار ادامه دهید. اگر تا به حال سینه تان را معاینه نکردهاید از اکنون شروع کنید. اگر تودهای پیدا کردید به پزشکتان اطلاع دهید.
با این حال زیاد نترسید، سینههای شما خود را به سرعت برای شیردهی آماده میکنند و ممکن است تودههایی ایجاد کنند که خوش خیم هستند.
درباره ی خودتان در هفته هجدهم بارداری
افزایش انرژی در محیط کار در دوران بارداری
ساعت سه است و حسابی خسته شدهاید و نمیدانید چگونه دو ساعت دیگر محیط کار را تحمل کنید. چگونه میتوانید به خودتان انرژی ببخشید؟ چیزهای شیرین نخورید. خوردن آبنبات یا شکلات میتواند برای دقایق کوتاهی شما را سر حال کند، ولی دوباره از پا در میآیید.
میان وعدههای سالم بخورید که حاوی پروتئین و کربوهیدرات هستند مثل بیسکویت گندمی با کره بادام زمینی یا یک کاسه برشتوک سبوسدار.
پروتئین باعث تحریک نورونهای مغز میشود و کربوهیدرات مقداری انرژی آزاد میکند که باعث میشود تا عصر کمی سر حال باشید. همچنین کمی طول میکشد تا پروتئین هضم شود.
هرگز یک لیوان بزرگ قهوه ننوشید.
بهتر است از خوردن کافئین، مخصوصاً در اواخر روز، خودداری کنید. کافئین در بدن تا سه الی پنج ساعت باقی میماند و میتواند افراد را تا دوازده ساعت بیدار نگه دارد.
پیاده روی کنید
پنج دقیقه پیاده روی داخل یا خارج از محیط کار میتواند سرعت جریان خون را بیشتر کند.
تپش قلب در دوران بارداری
اگر به طور ناگهانی قلبتان شروع به ضربان کرد، نترسید. تپش قلب در حاملگی طبیعی است. چون چهل درصد خون بیشتری دارید تا اکسیژن کافی را به نوزادتان برسانید.
تپش قلب میتواند از مصرف زیاد کافئین نیز باشد. اگر اینگونه است، مصرف کافئین را کم کرده و یا کلاً از رژیم غذایی خود حذف کنید. گاهی تپش قلب میتواند علامت پرکاری تیروئید هم باشد. بنابراین بهتر است در ویزیت بعدی پزشک خود را مطلع سازید. مخصوصاً اگر علایم دیگری از مشکلات تیروئیدی دارید. در موارد نادر تپش قلب همراه تنگی نفس میتواند نشانه ی کاردیاک آریتمی (Cardiac arrhythmia) باشد که یک ناهنجاری در ضربان قلب است. اگر تپش قلب و مشکل تنفسی دارید هم اکنون با پزشک خود تماس بگیرید.
امنیت سفر در دوران بارداری
بهترین راه جلوگیری از خطر مسافرت خانه ماندن است ولی تفریح چه میشود؟ به هر حال یک مسافرت به کنار دریا میتواند برایتان مناسب باشد. با کمی برنامه ریزی بیشتر میتوانید در طول حاملگی مسافرت مطمئن و امنی داشته باشید.
در مسافرت با هواپیما یا قطار یا هر روشی که بیش از چند ساعت طول بکشد، حتماً جوراب کشی مخصوص بپوشید که میتوانید از داروخانهها تهیه کنید. جورابهای حاملگی و یا بلند و کشی میتوانند راحت تر و مفیدتر از زانوبند باشند.
مسافرت با ماشین
مهم ترین قانون این است که کمربند خود را ببندید. تحقیقات روی ۴۴۰ خانم حامله در تصادفات با ماشین نشان داده است که مرگ و میر مادرها وقتی از ماشین پرت میشوند شش برابر میشود و نوزادشان پنج برابر در معرض مرگ قرار میگیرد. بستن کمربندهایی که به شکم فشار میآورند باعث ایجاد صدمه در نوزادان میشوند. بنابراین از کمربندهایی استفاده کنید که یک بند شانه داشته باشند که از شانه شما و از وسط سینههایتان رد و بسته شود.
وقتی یک مسافرت طولانی در پیش دارید هر دو ساعت یک بار توقف کنید و روی پاهای خود نرمش و حرکات کششی انجام دهید. در جاده غذا مصرف کنید، بنابراین به مقدار کافی غذا و مواد مغذی و آب فراوان همراه داشته باشید. مسافرت دوازده ساعتی خود را در دو روز انجام دهید چون در این مرحله خستگی حاملگی بزرگترین عامل است. در هوای گرم تابستان مطمئن شوید سیستم تهویه و کولر ماشین به درستی کار میکند چون به راحتی گرمتان میشود.
مسافرتهای هوایی
ممکن است از جایی شنیده باشید که مسافرتهای هوایی در دوران حاملگی به علت رابطه مستقیم اشعه خورشید و سرطان زا بودن برای نوزادها خطرناک است. با این حال دانشکده ی تحقیقات زنان و زایمان آمریکا اعلام کرده است که خطر مسافرتهای هوایی بسیار ناچیز است. برای مثال یک مسافرت هوایی داخل کشوری تنها شش درصد شما را در معرض اشعه ی خورشید قرار میدهد که بنا به تحقیقات برای خانم حامله خطری ندارد.
برای داشتن صندلی مناسب بهتر است زودتر بلیط پرواز خود را رزرو کنید. به دنبال هواپیمایی باشید که صندلی خالی هم دارد تا بتوانید پاهایتان را دراز کنید و در طول پرواز بلند شوید و راه بروید و حرکتهای کششی انجام دهید. چمدان سبک و چرخ دار برای خود انتخاب کنید و در کیف دستیتان آب و میان وعدههای انرژیزا بگذارید.
با افزایش ارتفاع گاز بیشتر میشود بنابراین از خوردن غذاهای نمکدار قبل از پرواز خودداری کنید. در طول پرواز برای اینکه آب بدنتان کم نشود آب بنوشید. چون هوای خشک درون کابین شما را تشنه و بی آب میکند. همچنین چند جفت جوراب کلفت بردارید تا در طول پرواز به جای کفش آنها را بپوشید. پاهای شما چه کفش بپوشید و چه نپوشید ورم خواهد کرد. بنابراین کفشهایی انتخاب کنید که راحت بوده و بندهای قابل تنظیم داشته باشند.
مسافرتهای خارج از کشور در دوران بارداری
مسافرت به خارج از کشور نیاز به برنامه ریزیهای بیشتری در دوران حاملگی دارد. باید تحقیق کنید جایی که میروید خدمات پزشکی ارائه میدهد یا نه. از پزشک خود بخواهید یک کپی از وضع سلامتیتان به شما بدهد تا همراهتان داشته باشید.
اگر از کشور خارج میشوید وضعیت ایمنی بدنتان را بررسی کنید. آیا واکسنهای شما برای بیماریهایی که در آن منطقه هست به روز هستند؟ از مسافرت به مناطقی که بیماریهای خطرناکی در آنجا رایج است خودداری کنید. خیلی از واکسنها در دوران حاملگی مطمئن و بی خطر هستند، ولی با این حال تزریق بعضی دیگر در بعضی مراحل حاملگی مناسب نیست. در حالت کلی باید ببینید که خطرات واکسن را در نظر بگیرید و یا خطر گرفتن خود بیماری را بعضی از واکسنها مثل هپاتیت A هپاتیت B و یا کزاز حتی در ابتدای دوران حاملگی بی خطر هستند.
همچنین بهتر است با شرکت بیمه ی خود تماس بگیرید و ببینید که آیا در خارج از کشور هم شما را تحت پوشش قرار میدهند یا نه. همچنین بهتر است برای خود بیمه ی مسافر تهیه کنید تا اگر مشکلی پیش آمد از آن استفاده کنید.
نکتههای سفر
عفونتهای قارچی اغلب یک مشکل برای مسافران حامله است، مخصوصاً در محیطهای گرم و مرطوب لباس زیر سبک و نخی بپوشید و همیشه بعد از شنا لباس زیرتان را عوض کنید.
از آنجا که توالتهای تمیز همیشه در دسترس نیستند بهتر است چند نکته را رعایت کنید. همیشه در کیف خود دستمال توالت داشته باشید و لباسی بپوشید که در آوردن و پوشیدنش راحت باشد.
همیشه در کیف خود بیسکوئیت یا مواد مغذی داشته باشید تا در مواقع ضعف جسمی از آنها مصرف کنید
رژیم غذایی و ورزش در هفته هجدهم بارداری
نوشیدنیهای جایگزین غذا
حتماً متوجه نوشیدنیهای انرژیزا در سوپرمارکتها شدهاید که گاهی به آنها نوشیدنیهای جایگزین غذا هم میگویند واقعیت این است که این نوشیدنیها برای یک خانم حامله متوسط ارزش غذایی را هم ندارند و نمیتوانند جایگزین غذا باشند. بعضی از این نوشیدنیها مقدار زیادی شکر دارند.
بد نیست بعضی وقتها که فرصت خوردن غذا را ندارید از آنها استفاده کنید ولی سعی کنید به آنها عادت نکنید برای یک غذای فوری بهتر است. ماست و چند تکه نان گندم و یک سیب را امتحان کنید یا میتوانید خودتان نوشیدنی انرژیزا درست کنید و شیر یا ماست کم چرب را با تکههایی از میوهها مثل طالبی، هلو، توت فرنگی، زردآلو و یا تمشک مخلوط کنید و اگر در فلاسک بریزید میتوانید در سر کار یا ماشین میل کنید.
ورزشهای قدرتی در دوران بارداری
اگر قبل از حاملگی ورزشهای قدرتی انجام میدادید و اکنون حاملگی طبیعی دارید میتوانید به برداشتن وزنه ادامه دهید. میتوانید وزنههای سبک تر را بلند کرده و تعداد دفعات انجام آن را زیاد کنید. مزایای ورزش تقریباً یکسان خواهد بود و شما خطر صدمه به مفصل را کاهش خواهید داد. همچنین از انجام حرکات قدرتی شکم خودداری کنید.
بهترین راه برای انجام حرکات قدرتی در دوران حاملگی این است که تحت نظر یک مربی مجرب باشید. میتوانید در کلاسهای ورزشی ثبت نام کنید و یا با یک مربی خصوصی تمرین کنید تا به شما بگوید بلند کردن چند کیلو وزنه برایتان بلامانع و بی خطر است.
حرکات کششی روی ماهیچههای شکم
لازم نیست حرکات کششی روی ماهیچههای شکم انجام دهید. نوزادتان این کار را میکند. از این نوع ورزشها و حرکات در دوران حاملگی خودداری کنید چون باعث ایجاد فضا بین ماهیچههای شکم در دوران حاملگی میشوند. میتوانید این حرکات را بعد از به دنیا آمدن نوزادتان انجام دهید.
سؤالهای معمول در هفته هجدهم بارداری
چگونه میتوانم یک پزشک مناسب متخصص (اطفال) برای نوزادم پیدا کنم؟
لیستی از پزشکهایی که دوستانتان معرفی میکنند، تهیه کنید و با مطبشان تماس بگیرید و یک قرار ملاقات بگذارید. شما قرار است زمان زیادی را با پزشک نوزادتان سپری کنید. پس مهم است که کسی را انتخاب کنید که برای او احترام قائل هستید و مطب مناسبی داشته باشد. سؤالهایی که باید از پزشک یا منشی او بپرسید عبارتند از:
- چه روزها و ساعتهایی در دسترس هستید؟ بعضی از پزشکها آخر هفتهها را به نوزادان بیمار اختصاص میدهند.
- به موارد اورژانسی در نیمه شب چگونه خدمات میدهید؟
- آیا بیمه سلامتی مرا قبول میکنید؟
- آیا کسی در مطب هست که در امورات بچه کمک کند؟
- در کدام بیمارستانها بیمار را قبول میکنید؟
- آیا در همان روزی که اقدام میکنیم ویزیت میدهید یا باید از قبل وقت گرفت؟
- نظرتان درباره ی ختنه کردن نوزاد چیست؟
من یک شغل پر از استرس دارم، ولی میخواهم به خاطر سلامتی نوزادم آرام باشم. آیا نکتههایی وجود دارند که بتوان با کمک آنها استرس را کمتر کرد؟
حاملگی خود امری پر از استرس، نگرانی و اغتشاش روحی است و یک شغل پر استرس میتواند آن را تشدید کند. پیدا کردن راههایی برای آرامش مهم است، چون زندگی بعد از متولد شدن نوزادتان پر از استرس خواهد بود.
در طول روز، زمانهایی را به خود اختصاص دهید و در آرامش به سر ببرید. میتوانید کارهایی مثل نفس عمیق کشیدن را انجام دهید. آرام بودن ضربان قلب و گردش خون شما را کندتر میکند و اغتشاشی که به طور ناخودآگاه از محیط استرس زا ایجاد میشود از بین میبرد. میتوانید این کار را در هر جا و زمانی انجام دهید.
در این جا روشی برای تمرین آرامش اعصاب و روان معرفی میکنیم. وقتی احساس میکنید عصبانی هستید کارتان را ول کنید و به آرامی نفس عمیق بکشید. به آرامی بشمارید یک، دو، سه، چهار، مکث کنید، نفس بکشید و ادامه دهید. چهار، سه، دو، یک، این کار را دو یا سه بار انجام دهید.
این کار را در طول روز بارها انجام دهید؛ وقتی در ترافیک هستید، وقتی عصبانی هستید و یا وقتی استرس دارید.
همسرتان و واکنشهای او نسبت به تغییرات ظاهر شما
بدن شما در حال تغییر است. وزن شما زیاد میشود. پاهایتان متورم شده و صورتتان پف میکند. وقتی به یک انسان بزرگتر و چاق تر تبدیل میشوید، احساس زیبایی کردن کمی دشوار است و اگر شما احساس جذاب بودن نکنید، تعجب خواهید کرد که همسرتان چگونه شما را میپسندد.
بعضی از آقایان فکر میکنند همسرشان جذابتر و زیباتر از همیشه شده است. ولی نه تمام مردها. اگر به نظر میرسد همسرتان نسبت به تغییرات ظاهری تان واکنش منفی نشان میدهد و یا اگر نسبت به تغییر سایزتان انتقادهای جدی میکند با او صحبت کنید. بگذارید بداند که حتی اگر شوخی میکند، انتقادهایش شما را اذیت و ناراحت میکنند.
به او یادآور شوید که این تغییرات موقتی است. بعد از تولد نوزادتان شما بیشتر شبیه به خودتان خواهید شد. ممکن است مدتی طول بکشد که وزنتان کمتر شود ولی با عزم و اراده و کمک همسرتان میتوانید به وزن قبل از حاملگی بازگردید. مهمتر اینکه به او یادآوری کنید که تمام این تغییرات را به خاطر نوزاد هر دویتان تحمل میکنید.
با همسرتان روراست باشید و نیازهایتان را مطرح کنید. همسرتان ممکن است متوجه نباشد که انتقادهایش شما را اذیت میکند. با تلاش هر دویتان میتوانید ظواهر را فراموش کرده و به مسائل عمیق تر فکر کنید.
بدون دیدگاه